Betrokkenen:
Heijmans +
Jan-Willem Burgmans,
Tom Wolters,
Vincent Nederpel.
ZOwonen +
Alex Korsten,
Diederick Barendsz,
Wendy Duijts.
IVN +
Renske Visschers.
LOS stadomland +
Liselore Burgmans,
Maud van den Elzen,
Peter Droog.
SOCIAAL GROEN
Ook mensen met een kleine beurs hebben recht op een gezonde, klimaatadaptieve en groene leefomgeving. Zij zijn daarin afhankelijk van gemeente en woningcorporatie. Goede intenties stranden vaak op: ‘geen budget voor’. Daarom zijn wij een beweging gestart: structureel opnemen van SOCIAAL GROEN in sociale woningbouwprojecten. Wij ontwikkelen:
Sociale woonwijken, Sittard
Doelen Hyves
SOCIAAL GROEN dient vele doelen. Denk aan gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie. En subdoelen: ontmoeten, bewegen, waterberging, CO2 opslag, rust, mooi uitzicht, leefgebied voor insecten, koelte, buurtbinding, et cetera. Door de doelen aan het begin duidelijk te formuleren, werken we doelgericht met de juiste prioriteiten.
Interpretatie opgave
Uit de analyse blijkt dat een aantal punten cruciaal is voor SOCIAAL GROEN: duidelijke en gemeenschappelijke doelen, financiering, een rekenmodel dat ook de lange termijn opbrengsten en besparingen op het gebied van gezondheid, biodiversiteit en klimaat meerekent en daarnaast bevlogen mensen (ambassadeurs), die anderen enthousiasmeren en overtuigen. We ontwikkelen een werkwijze, die woningcorporaties, gemeentes en andere organisaties helpt om SOCIAAL GROEN te realiseren.
Aanvliegroute
We werken met twee parallelle sporen voor SOCIAAL GROEN: 1. algemeen 2. pilotgebieden in Sittard. D.m.v. interviews met ZOwonen, Heijmans, IVN en gemeente Sittard-Geleen hebben we kennis vergaard over lopende initiatieven, knelpunten en ambities. In de drie werksessies hebben we met onze partners geleidelijk aan de werkwijze en tools ontwikkeld. Inzicht in de geld- en middelenstroom voor sociale woonwijken is tot hoofdlijnen beperkt gebleven. Voldoende om de eerste stappen te zetten in de beweging om SOCIAAL GROEN structureel toe te passen in bouwprojecten: renovatie en nieuwbouw.
Visie
Bouwsteen
De bouwstenen zorgen tijdens elke fase voor concreetheid en voorstellingsvermogen. Voorbeelden van bouwstenen zijn: sociaal hovenier, catalogus voortuintjes, deelauto, beestone, pop-up kisttuintje, van bouwkeet naar tiny forest, tijdelijke voedseltuin, straat knippen, geveltuintje, de verbinder.
Rekensessie
In de huidige berekeningen is de grote (immateriële) waarde van SOCIAAL GROEN niet meegenomen. De genomen tijdspanne is te kort en de uiteindelijke besparingen zijn niet in beeld en worden zeker niet meegerekend.
Schotten tussen budgetten
SOCIAAL GROEN zorgt voor een integrale oplossing. Denk aan gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie. De beschikbare gemeentelijke budgetten (en die van andere organisaties) zijn voornamelijk sectoraal. Dit maakt financiering erg lastig en omslachtig. Tussen de budgetten zitten schotten, die niet of lastig te verwijderen zijn.
Toolbox bouwstenen
Onze Toolbox bouwstenen bevat bouwstenen in drie categorieën: openbare ruimte, gebouw en tuin. Elke bouwsteen draagt bij aan: biodiversiteit, klimaat, sociaal en/of gezondheid. We staven deze bijdragen met onderzoeksresultaten uit bestaande onderzoeken. De toolbox blijven we aanvullen.
Spreadsheet
Groen is er in veel verschillende soorten en maten. Onderdeel van onze aanpak is een spreadsheet met kwantitatieve functionele beschrijvingen. Dit geeft grip op de soort en omvang van het groen en welke (laagdrempelige) omvormingskansen er liggen.
Investeringsbudget woningcorporatie
De woningcorporatie heeft een beperkt budget. Miljoenen gaan naar de kwantiteit van huizen -> meer huur. De kwaliteit van huizen zorgt voor minder kosten. Een veel kleiner bedrag, tienduizenden euro’s, gaat naar de mensenkant. Ook hier levert dat minder kosten op, maar deze revenuen komen niet terug in het investeringsbudget van de woningcorporatie.
Analyse
Achtergrond & vertrekpunt
SOCIAAL GROEN bevordert de gezondheid van bewoners, biodiversiteit en klimaatadaptatie. ZOwonen, Heijmans, IVN en LOS stadomland hebben een gedeelde ambitie en hun krachten gebundeld.
Inzichten
Volgende stappen en aanbevelingen
Uitwerking
Circulair rekenen
Dit is echt een uitdaging! Wie durft het aan revenuen in te rekenen voor groen op gebied van gezondheid, klimaat, sociaal, biodiversiteit?
Nieuwe partners
Voor SOCIAAL GROEN zijn partners vanuit de gezondheidszorg, verzekeraar(s),gemeente(s) en NL Greenlabel de volgende stap.
Pilot(s)
De Baandert en Limbrechterveld waren onderzoekslocaties. Nu is het tijd voor praktijkvoorbeelden.
De Baandert - Sittard
Hier en in Limbrechterveld hebben we de circulaire werkwijze uitgeprobeerd en verbeterd. Deze buurt met flatjes en duplex-woningen bezit veel kijkgroen: gras en bomen. Kansen liggen in meer biodivers groen met een meervoudige functie voor de bewoners.
Limbrechterveld - Sittard
Deze buurt bestaat uit rijtjeswoningen met voor- en achtertuintjes. Er is weinig openbaar groen. Grote winst is te halen door de (voor)tuinen te vergroenen, daken te voorzien van zonnepanelen/groen, wegen te versmallen met groen, deelauto’s, pop-up groen en verbinders die buurt en corporatie/gemeente goed kennen.
De resultaten zijn:
Rekenen en tekenen, Middelen, Bouwstenen.
What’s next?
‘Van lineair rekenen op korte termijn naar circulair rekenen op lange termijn. ‘
Beweging SOCIAAL GROEN IVN, LOS, Heijmans en ZOwonen zijn overtuigd van nut en noodzaak. We verzamelen nieuwe partners: bloem komt tot bloei.
Deelauto
Verbinder
Catalogus voortuin
Bouwkeet > tiny forest
Pop-up groen
Levendige gevels
Zonnepanelen of groene daken
Sociale hovenier
Levendige gevels
Voedseltuin
Verbinder
Gedeeld speelmatiaal