Jongeren en ruimtelijke plannen: hoe krijgen we ze écht aan tafel?

Een dorpsvisie, omgevingsvisie of nieuw beleid voor wonen gaat over de toekomst. En wie vormt die toekomst? Juist, de jongeren! Maar hoe bereik je hen? Worden jongeren geconfronteerd met acute problemen, zoals het vinden van een woning, is het vaak makkelijker om ze te betrekken. Bij een visiedocument ligt dat anders. Reguliere avond- en themabijeenkomsten trekken vaak niet de gewenste aandacht.

Wat werkt dan wél? Laagdrempelig contact op plekken waar jongeren zich al bevinden.

Hoe doen wij dat?

• Swipe app: Laagdrempelig swipen via de telefoon. Via de app kunnen we een eerste indruk krijgen van wat voor jongeren belangrijk is, daarna volgt een uitnodiging voor een gesprek.
• Partici-Pizza-avond: Voor de dorpsvisies van Gaanderen en Wagenberg nodigden we jongeren uit tijdens het eten, want: eten moet je toch! Zo kost het hun geen extra tijd; het is makkelijk in te passen tussen school, werk en sport.
• De derde helft in de sportkantine: Geen formele setting, maar gewoon na de wedstrijd in gesprek met jongeren op een plek waar ze zich op hun gemak voelen.
• Inloopavond met bitterballen: In Doetinchem organiseerden we een informele sessie. Een persoonlijke benadering werkt goed! De jongeren werden direct uitgenodigd via de wijkregisseur, dat zorgde voor een goede opkomst en waardevolle gesprekken.
• Gastlessen op basisscholen: Jong geleerd is oud gedaan! Kinderen vinden het vaak leuk om even uit het reguliere lesprogramma te stappen. Kies wel de voor hen relevante onderwerpen zoals speeltuinen, sportvoorzieningen of veilige routes naar school. Laat je ze al vroeg meedenken over hun leefomgeving, raken ze vanzelf betrokken bij de toekomst van hun dorp of wijk. Extra voordeel: via de kinderen bereik je ook hun ouders, dit helpt bij de opkomst van vervolgbijeenkomsten. Wij deden dit in Zaltbommel.
• Interactieve presentatie aan de kinderraad: In de gemeente Loon op Zand is er een kinderraad, perfect om het onderwerp onder de aandacht te brengen en om eerste relevante ideeën en onderwerpen op te halen.

Wat hebben we geleerd?

• Een klein, enthousiast groepje is de sleutel: Het draait niet om het betrekken van grote groepen jongeren, maar om een klein groepje enthousiast te maken. Als je hen weet te motiveren, zorgen zij ervoor dat hun vrienden en netwerk zich ook gaan inzetten. Zo groeit de impact vanzelf!
• Jongeren willen praten over dingen die nú kunnen: Ze zijn geïnteresseerd in concrete ideeën, zoals een extra zitplek, een aanpassing van de speeltuin of meer ruimte voor evenementen.
• Tempo is cruciaal: Jongeren willen snel resultaat zien en betrokken blijven. Langzame besluitvorming werkt niet voor hen; ze willen dat hun input snel wordt omgezet in concrete veranderingen.
• Maak het concreet: Alleen meedenken over beleid is niet genoeg. In Doetinchem hebben we geleerd dat jongeren ook na de vaststelling van beleid betrokken moeten blijven. Daarom organiseert de gemeente extra momenten om ze bij te praten over de kansen binnen het beleid en hoe ze daadwerkelijk aan de slag kunnen met hun ideeën.

Hoe zorgen we ervoor dat jongeren niet alleen meedenken, maar ook écht invloed hebben?

Hoe pakken jullie dit aan in ruimtelijke projecten? Wij horen graag jullie ideeën!